WAGENINGEN – Kleine veranderingen op de plek waar voeding gekocht wordt, kunnen al leiden tot duurzamer en gezonder gedrag. Zo bleken treinreizigers iets vaker fruit te kiezen als ze wisten dat het merendeel van de medereizigers dit ook deed.
Dat blijkt uit de resultaten van onderzoek, dat bedoeld was om te kijken welke nudges (duwtjes in de goede richting) effectief en ethisch aanvaardbaar zijn bij het kiezen voor duurzame en gezonde producten.
Het onderzoek met gezondere tussendoortjes bij treinreizigers werd gedaan in een virtuele kiosk en bij 12 Nederlandse stations. Op een schapkaartje en een grondsticker stond informatie over treinreizigers die kiezen voor fruit.
“Dit onderzoek geeft een eerste indicatie dat dit soort interventies voor kleine, subtiele veranderingen kunnen zorgen”, zet Hans van Trijp, hoogleraar Wageningen Universiteit. “We moeten nu verder onderzoeken wat de effecten zijn op grote schaal.”
Virtuele supermarkt
Behalve in kiosken is ook onderzoek gedaan in een laboratorium, een virtuele supermarkt en in real-life situaties zoals bedrijfsrestaurants, zorginstellingen en supermarkten, door middel van allerlei experimenten.
Zo blijken consumenten eerder thee met een duurzaamheidskeurmerk te kiezen als deze midden in het theeschap ligt. Ook werd eerder diervriendelijker vlees als deze op dezelfde plek lag als het reguliere en biologische vlees.
Bij cateraars en restaurants werd eerder voor een vegetarisch product gekozen als deze onderdeel uitmaakte van een combinatiemenu. “Subtiele veranderingen leiden tot subtiele effecten”, aldus Van Trijp.
Ethische kant
Ook werd gekeken naar de ethische kant van nudges en komt het onderzoek met adviezen hoe bedrijfsleven en overheid nudges technisch verantwoord kunnen toepassen. Zo mag er bijvoorbeeld geen sprake zijn van het inperken van de keuzevrijheid. Ook moet het een maatschappelijk doel dienen.
Het onderzoek is uitgevoerd door een consortium bestaande uit Wageningen Universiteit, Schuttelaar & Partners, HAS Kennistransfer en het Restaurant van de Toekomst. Het werd gefinancierd door het ministerie van Economische Zaken.
Plus Retail, NS Stations, het Jeroen Bosch Ziekenhuis, hockeyclub Den Bosch, stichting Max Havelaar en stichting Ik Kies Bewust verleenden hun medewerking.
Bekijk de eindbrochure
(pdf, 11 pagina's)
Lees ook:
Onderzoek tot ‘sturen’ naar gezonde keuze (30 juni 2011)