EFSA-opinie: aspartaam is veilig

11 december 2013

PARMA - Aspartaam is veilig bij de huidige aanvaardbare dagelijkse inname (ADI). Dat concludeert EFSA in haar opinie.

De deskundigen sluiten het potentieel risico uit dat aspartaam schade toebrengt aan de genen of kanker veroorzaakt. Ze zien dan ook geen reden om de ADI te herzien.

Meest uitgebreide beoordeling

De herevaluatie van aspartaam (E951) als additief, die op 10 december is gepubliceerd, is volgens de Europese voedselveiligheidsorganisatie EFSA een van de meest uitgebreide risicobeoordelingen van de zoetstof die ooit is ondernomen. 

Aspartaam en afbraakproducten

De evaluatie is uitgevoerd door het ANS-panel (Food Additives and Nutrient Sources Added to Foods).

Het panel stelt alle beschikbare wetenschappelijke onderzoeken over aspartaam en zijn afbraakproducten (fenylalanine, methanol en asparaginezuur) grondig te hebben geanalyseerd. Het gaat om zowel humane studies als onderzoeken bij dieren.

40 mg/kilo lichaamsgewicht

De ADI die eerder is vastgesteld op 40 milligram per kilo lichaamsgewicht, blijft dus gehandhaafd. Om die ADI te overschrijden moet een volwassene van 75 kilo dagelijks meer dan 16 blikjes frisdrank met aspartaam drinken.

De ADI is niet van toepassing op patiënten met stofwisselingsziekte PKU (fenylketonurie), omdat zij zich moeten houden aan een dieet met lage doses fenylalanine.

Niet giftig

Uit de studies blijkt dat aspartaam na inname zowel bij mens als dier volledig gehydrolyseerd wordt in het maagdarmkanaal. De acute giftigheid van aspartaam in proefdieren bleek zeer laag en ook bij sub-acute en sub-chronische studies waren er geen significante toxische effecten.

Het ANS-panel concludeert uit de aanwezige gegevens verder dat er geen zorg is over genotoxiciteit van aspartaam.

Geen relatie met kanker

De 2 langetermijnstudies naar de kankerverwekkende effecten van aspartaam bij ratten en 1 bij muizen van de Europese Ramazzini Foundation waren al eerder beoordeeld en bleken methodologische tekortkomingen te hebben.

Volgens het panel is er geen epidemiologisch bewijs voor mogelijke relaties tussen aspartaam en verschillende soorten kanker in mensen, ook niet bij zwangere vrouwen.

Uitgebreide toetsing 

De uitgebreide toetsing door het ANS-panel werd uitgevoerd nadat er 2 oproepen waren gedaan om aanvullende (gepubliceerde en niet-gepubliceerde) gegevens en studies beschikbaar te stellen.

EFSA ontving ruim 200 reacties tijdens de openbare raadpleging over het ontwerpadvies, begin dit jaar. Ook is gesproken met belanghebbenden en was er een online publieke raadpleging.

Hoewel veel van de studies oud bleken en niet aan de huidige standaarden voldoen, zijn ze wel meegenomen in de beoordeling, zo lang het ontwerp van de studie en de rapportage van de gegevens zinvol was, stelt EFSA.

'Stap vooruit'

“Het is een stap vooruit in de versterking van het consumentenvertrouwen in de wetenschappelijke onderbouwing van het EU-systeem voor voedselveiligheid en de regulering van levensmiddelenadditieven”, stelt Dr. Alicja Mortensen, voorzitter van het ANS-panel.

Controverse

EFSA had al 4 keer eerder de veiligheid van aspartaam onderzocht. De zoetstof ligt dan ook heel gevoelig, er is al jaren een controverse over.

Op internet staan diverse berichten over mogelijke schadelijke effecten van aspartaam. Ook circuleren er theorieën over mogelijke samenzweringen tussen aspartaamfabrikanten en voedselveiligheidsinstanties.

De herevaluatie van aspartaam maakt deel uit van de herevaluatie van alle additieven in voedingsmiddelen.

Lees ook:

Altijd op de hoogte blijven?