Zutphenaar sterft gemiddeld 6 jaar eerder dan Kretenzer

6 december 2013

WAGENINGEN - Mannen in Zutphen leven gemiddeld zes jaar korter dan hun leeftijdgenoten op het Griekse eiland Kreta. Dat komt door verschillen in voedingspatroon en leefstijl.

Dat blijkt uit de Zeven Landen Studie onder mannen van middelbare leeftijd van Kreta en Zutphen. De mannen werden in 1960 voor het eerste keer  onderzocht en daarna 50 jaar gevolgd. De resultaten van de studie zijn donderdag 5 december  in New York gepresenteerd door prof. Daan Kromhout van Wageningen University. Dat deed hij tijdens een symposium van de Verenigde Naties over de traditionele Krentenzer voeding en gezond ouder worden.

Uit de studie blijkt dat de gemiddelde leeftijd op Kreta bij overlijden 82 jaar was en 76 jaar in Zutphen. Dit verschil in overleving blijkt ook af te lezen uit de langere telomeerlengte van de mannen op Kreta. Telomeren zijn eiwitstructuren die chromosomen (dragers van het erfelijk materiaal in een cel) beschermen tegen degradatie. In 2000 werd die telomeerlengte bepaald bij de mannen van Kreta en Zutphen, die toen gemiddeld 84 jaar waren.

Mediterraan dieet

Het traditionele voedingspatroon op Kreta bestond in 1960 voornamelijk uit plantaardige voedingsmiddelen en was rijk aan olijfolie, donker vezelrijk brood, fruit, groenten en peulvruchten, een matige inname van vis en bevatte weinig vlees en zuivelproducten. Uitgedrukt in voedingsstoffen kende de voeding op Kreta in 1960 bijna geen transvetzuren een matige hoeveelheid verzadigde vetzuren, een hoge inname van antioxidanten en een laag niveau van oxidatieve stress, dat de wanden van bloedvaten kan beschadigen.

Dit voedingspatroon bleef de afgelopen 50 jaar op hoofdlijnen gehandhaafd bij deze generatie mannen. Het traditionele Kretenzer voedingspatroon in combinatie met een matige wijnconsumptie en een hoog niveau van lichamelijk activiteit is geassocieerd met een laag risico van sterfte aan hartinfarct en een hoge levensverwachting.

Verzadigd vet

De voeding in Zutphen werd in 1960 gekenmerkt door een lage consumptie van fruit, groente en peulvruchten en een hoge inname van geharde (ongezonde) margarines, vlees en zuivelproducten. In termen van voedingsstoffen was de inname van trans- en verzadigde vetzuren hoog en die van antioxidanten zoals bètacaroteen, lycopeen en vitamine E laag.

Veertig jaar later, in 2000, werd de voeding in Zutphen gekenmerkt door een zeer lage inname van transvetzuren en was de inname van verzadigde vetzuren beduidend lager dan in 1960. Ook de inname van fruit en groenten was gestegen evenals de vleesconsumptie. De consumptie van zuivelproducten bleef gelijk. De wijnconsumptie steeg sterk tussen 1960 en 2000. In totaal is de voeding in Zutphen meer gaan lijken op die van Kreta.

Lees ook:

Altijd op de hoogte blijven?