WAGENINGEN - Bezuinigingen bij de controle-instantie NVWA zijn te ver doorgevoerd, vindt hoogleraar Voedselkwaliteit Tiny van Boekel. “De bezuinigingen zijn fors, maar dat is een politieke keuze. Ik vrees dat de balans te ver is doorgeslagen.”
De Wageningen-experts (v.l.n.r.): Hans van Trijp (hoogleraar Marktkunde en consumentengedrag), Tiny van Boekel (hoogleraar Voedselkwaliteit), Tinka Murk, (hoogleraar Milieutoxicologie), Willy Baltussen (Lei-onderzoeker) en Robert van Gorcom (directeur Rikilt).
Dat bleek op de persbijeenkomst van Wageningen-experts over de recente voedselschandalen.
De overheid legt de verantwoordelijkheid voor controles steeds meer bij het bedrijfsleven zelf, zei Robert van Gorcom, directeur Rikilt. “Fusies en bezuinigingen bij overheidsinstellingen maken dat de omvang van het controleapparaat sterk afneemt en dat er dus noodgedwongen (meer) risico-gebaseerd gecontroleerd wordt.”
Omdat méér gecontroleerd wordt waar méér risico is, is volgens hem het grote overzicht kwantitatief lastiger in beeld te brengen. Toch gelooft hij niet dat er tegenwoordig meer gerommeld wordt. “We horen er alleen meer over, omdat het bedrijfsleven meer en beter controleert.”
Interne controles
Willy Baltussen, onderzoeker van het Lei en ketendeskundige, verwacht veel van de interne controles in de keten. “Dat ketenpartijen zelf gaan voor een minimum kwaliteitsstandaard, door afspraken te maken.” Meer labellen of meer controle door de overheid bant het probleem van voedselfraude volgens hem niet uit.
Wel wordt volgens Baltussen nog te weinig over ketens heen gekeken. “Retailketens kijken vooral opzij, naar elkaar, en leggen de druk bij de leveranciers.” Hij noemde VanDrie Group als positief voorbeeld. “Die hebben een eigen kwaliteitssysteem, maar die hebben ook de leveranciers en afnemers binnen de keten in eigen hand.”
Heulen met de vijand
Bij de recente voedselschandalen wordt de beschuldigende vinger nogal eens geheven richting de controlerende instanties in Europa. De experts vinden dat niet terecht.
“Ik merk steeds vaker dat een beeld wordt geschapen alsof controleurs zitten te slapen of heulen met de vijand (het foodbedrijf)”, stelde Tinka Murk, hoogleraar Milieutoxicologie. “Hierdoor weten mensen steeds minder of ze een bedrijf of instituut kunnen vertrouwen.”
'Maak helder wat nog kan'
“We moeten de NVWA niet verwijten dat de controles slecht zijn. De instantie doet wat zij kan”, zei Van Boekel.
Voor wat betreft de bezuinigingen bij de NVWA stelde Murk: “Het zou helpen als de NVWA zegt: Dit kunnen wij nog wel doen en dat niet. Er zijn bijvoorbeeld ook anderen die chemische en biologische analyses kunnen maken. Maak als NVWA helder wat je nog wel kan en wat niet, dan kan het ministerie daar zo nodig op inspringen.”
Lees ook:
- ‘Angst consument door verwarring hazard en risk’ (14 maart 2013)
- ‘Stop met ambachtelijke flauwekul’ (14 maart 2013)
- ‘Bezuiniging op NVWA verslechtert controles’ (7 maart 2013)