Digitaal voedsel

29 juni 2018

Er is iets vreemds gaande in de voedselindustrie. Digitalisering drijft de veranderingen en maakt dingen mogelijk die tot voor kort niet voor mogelijk werden gehouden. Anderzijds lijken consumenten steeds meer analoog voedsel te willen. Authentiek, ambachtelijk, zonder toevoegingen, diervriendelijk en bovenal ook duurzaam. Liefst natuurlijk tegen een zo laag mogelijke prijs. Al neemt de groep bewuste consumenten die ook wel iets meer willen betalen, wel langzaam toe. Kijk naar het succes van winkelketens als Ekoplaza en Marqt. Als mensen tijd hebben willen ze best even in de keuken staan, maar gemak voert steeds meer de boventoon. Gemak in de bereiding, als er even niet zoveel tijd is, maar ook gemak bij het kopen en laten bezorgen.

Analoog voedsel wordt feitelijk steeds beter mogelijk gemaakt door onze digitale infrastructuur. Hoe meer we voedselketens koppelen aan de digitale snelweg, hoe transparanter ons voedselsysteem wordt, is althans de aanname. Dit klinkt logisch, en zou het ook moeten zijn, echter nog lang niet alle stappen van ons voedselproductie proces zijn goed aangesloten. Er wordt veel gemeten en dit wordt ook grotendeels lokaal vastgelegd, maar deze gegevens delen blijkt in de praktijk nog niet zo vanzelfsprekend.

Allereerst blijkt er veel terughoudendheid te zijn bij bedrijven. Bedrijfsgegevens komen wellicht op straat te liggen, is de gedachte. Of: de gegevens komen in handen van inkopende partijen die er hun voordeel mee doen. Daarmee kunnen zij leveranciers nog meer onder druk zetten en macht naar zich toetrekken. Heel goed te begrijpen reacties. Ook is nog lang niet alles zo aansluitbaar en gestandaardiseerd, dat data überhaupt te delen is. Op diverse plekken is de aansluiting op de digitale wereld nog lang niet gerealiseerd, dus er is nog veel werk te verzetten.

Brengt mij op een ander punt, dat van gepersonaliseerd voedsel. Voedsel afgestemd op de individuele behoefte draagt een mooie belofte met zich mee. Onze kosten voor de gezondheidszorg nemen nog steeds toe, en het welvaartsvoedsel van de afgelopen 50 jaar heeft hier zeker een grote negatieve rol in gespeeld. Gezond en bij de persoon passend voedsel is in dat opzicht de optimale preventie. Dat levert een grote bijdrage aan het voorkomen van gezondheidsproblemen als gevolg van verkeerd en te veel voedsel. Maar om volledig gepersonaliseerd voedsel te kunnen bieden zijn er drie dingen nodig: informatie over de behoefte van het lichaam; informatie over het voedsel; en een stimulans om je als persoon hier ook aan te houden.

Hoe meten en stimuleren we de mens zelf? Daar is nog veel te winnen, maar de kennis in Nederland is in bouwstenen zeker al voorhanden. Laten we die kans pakken! Nederland als ‘digitale foodinnovationhub’ voor het beste analoge voedsel dat er te krijgen is. De behoefte van het menselijk lichaam hebben we redelijk goed in beeld, op basis van een DNA-profiel en een goed advies van een diëtist, komen we een heel eind. Daarnaast weten we al best veel over ons voedsel, maar dat kan nog sterk verbeteren door een volledig digitale en daarmee transparante voedselketen. Daarvoor is een ‘Smart Food Industry Strategie’ van groot belang, voor alle bedrijven in alle voedselketens, maar vooral ook voor de leveranciers van apparatuur daarvoor. Businessmodellen in de foodsector verschuiven van voedsel en hardware naar ICT en big data, bedrijven die zich hier niet op voorbereiden krijgen het in mijn ogen moeilijk.

Als verbinder in de agrifoodtech is Marcel van Haren (52) altijd op zoek naar vernieuwers en creatief denkers die met elkaar de uitdaging aan willen gaan om het voedselsysteem te verduurzamen en toekomstbestendig te maken. Vanuit zijn rollen bij FME en GMV is zijn vertrekbasis een groot netwerk van technologiebedrijven die samen in staat zijn dit te verwezenlijken.

Altijd op de hoogte blijven?