België grijpt in bij falende voedselautoriteit

14 maart 2018

De Belgische minister van landbouw, Denis Ducarme, kondigde 12 maart ingrepen aan bij het Voedselagentschap FAVV (de tegenhanger van onze NVWA). Na het vorige week aan het licht gekomen vleesschandaal zijn landbouworganisaties én politiek het gelazer beu en gaan ze 'in het offensief'.

Door Cécile Janssen - Foodlog

"Maffiapraktijken" en "fraude op grote schaal", het zijn grote woorden die de Belgische minister van landbouw in de mond neemt. Maar de situatie is er ook naar, vindt hij. Vorige week kwam aan het licht dat bij een controle bij het vleesverwerkingsbedrijf Veviba, een dochteronderneming van Verbist, bij 70% van het gecontroleerde vlees iets niet klopte. Mogelijk kwam zelfs de volksgezondheid in het geding. Voor Ducarme is de maat vol. "Ducarme wil een audit naar de controles en controleprocessen bij het FAVV en die zal gevolgen hebben voor de manier waarop het agentschap controleert en informatie doorspeelt naar de politiek. Sinds hij minister van Landbouw is geworden, heeft de minister naar eigen zeggen tekortkomingen bij het FAVV vastgesteld", schrijft Knack.

Versnipperde controle

Dit weekend trokken de Belgische landbouworganisaties al aan de bel. De Vlaamse Boerenbond en Waalse FWA stellen zich gezamenlijk op als 'burgerlijke partij' in het fraudedossier, om zo inzage te krijgen in het dossier. Tot hun prioriteiten hoort het afdwingen van betere controlemechanismen. "Vandaag zijn meerdere instanties belast met controles in het kader van voedsel: federaal (het FAVV, de FOD Volksgezondheid, de FOD Economie) en regionaal (Departement Landbouw en Visserij). Elk op zich leveren ze goed werk maar doordat de controle zo versnipperd is en er geen overkoepelende eindcontrole is op het hele proces, glippen fraudeurs makkelijker door de mazen van het net", aldus Guy Vandepoel van Boerenbond in De Tijd.

De boerenorganisaties zijn het zat dat de landbouw de zwarte piet toegespeeld krijgt van weer een nieuw schandaal. Ook bij de fipronilaffaire - met een verboden pesticide besmette eieren - trokken ze daarom samen op. "Voor ons gaat het ook om de symboliek. Wij zijn het meer dan beu dat onze landbouwers voor de zoveelste keer op rij de rekening gepresenteerd dreigen te krijgen voor de wantoestanden van fraudeurs. Dat moet stoppen", zegt Guy Vandepoel van Boerenbond.

Ook de politiek laat zich niet onbetuigd. De socialistische partij SP.A eist het vertrek van Herman Diricks, topman van het Federaal Voedselagentschap (FAVV). Hem zou een te weinig kordaat optreden en slechte communicatie te verwijten zijn. De partij wil "meer en betere controles". De Franstalige groene partij Ecolo hield dit weekend een congres over landbouw en voedselcrisissen. Ook daar klonk de roep om een "grondige hervorming" van het Voedselagentschap na de fraude bij slachthuis Veviba. Ecolo stelt "de hele werking van de agrovoedingsector" discussie: "De concentratie en industrialisering van de voedingsketen bevatten op zich al de kiemen van de schandalen, van de vertrouwensbreuk en van de druk die op de landbouwers wordt gelegd. Ons voedingssysteem staat op een keerpunt", aldus de groenen.

Federaal minister Ducarme kondigde een congres aan "dat moet leiden tot extra maatregelen om het vertrouwen van de consument in de vleessector terug te winnen", schrijft Vilt. "Er moet een periode voor en een periode na Veviba zijn. De affaire-Veviba werpt een schaduw op de hele Belgische vleessector, terwijl deze producten van hoge kwaliteit te bieden heeft. De vleessector mag niet verengd worden tot Veviba", aldus de minister. Zijn maatregelen moeten "een essentiële stap zijn in het herstel van het consumentenvertrouwen, dat terecht is geschaad na de onthullingen". Vandaag komt daar dus de aankondiging van hervormingen bij.

Met het geschade vertrouwen van de Belgische consument lijkt het ondertussen wel mee te vallen. Delhaize meldt in De Standaard geen afnemende vleesverkopen, wel meer vragen over vlees. Colruyt vindt het nog te vroeg om over verkoopcijfers te praten.

Altijd op de hoogte blijven?