Foodwatch wil een time-out voor kunstmatige zoetstoffen

17 mei 2017

Foodwatch wil dat minister Schippers zo snel mogelijk de gezondheidseffecten van kunstmatige zoetstoffen onderzoekt. Volgens de organisatie bestaat er veel twijfel of zoetstoffen wel een gezond alternatief zijn voor suiker. Daarom vindt Foodwatch dat het suikerreductiebeleid zich moet richten op minder zoet en wil een time-out voor kunstmatige zoetstoffen. Daarom start de voedselwaakhond een e-mailactie naar minister Schippers.

Overheidsbeleid

Het overheidsbeleid is erop gericht de voedingsindustrie minder suiker te laten gebruiken. Bedrijven schakelen daarom vaak over op zoetstoffen. Zoetstoffen zitten in frisdranken maar nu bijvoorbeeld ook in drop, toetjes, tapas, muesli, ketchup, toffees, kauwgum en borrelnootjes. Als deze zoetstoffen dezelfde problemen veroorzaken als de suiker die zij vervangen, gaat er alleen maar tijd verloren bij de aanpak van ziektes als overgewicht en suikerziekte.

Uit onderzoek van Foodwatch blijkt dat in meer dan de helft van alle supermarktproducten suiker is toegevoegd. Mede hierdoor is de suikerconsumptie ongezond hoog. Een te hoge consumptie van suiker, vet en zout leidt tot een hoger risico op obesitas, diabetes type 2, hartziekten en diverse vormen van kanker. Het probleem wordt erkend door de politiek maar de oplossing wordt vooral gezocht in zelfregulering van de voedingsindustrie. De afspraken hiervoor staan in het Akkoord Verbetering Productsamenstelling. Minister Schippers stelde onlangs in een brief aan de Tweede Kamer dat de beloften van de industrie ‘matig ambitieus’ zijn en er ‘stevige vervolgstappen’ nodig zijn.

Kunstmatige zoetstoffen en gezondheid

De kunstmatige zoetstoffen die in producten in de supermarkt te vinden zijn, zijn allemaal veilig verklaard door de Europese voedselautoriteit EFSA. Dat doet zij op basis van een beoordeling van wetenschappelijk onderzoek, zoals bij alle E-nummers. EFSA kijkt volgens Foodwatch alleen of voeding toxicologisch veilig is, niet of het gezond is. Wel keurde EFSA claims af die een relatie legden tussen kunstmatige zoetstoffen en een lager gewicht en normale bloedsuikerspiegel.

Het is de vraag of lightproducten met zoetstoffen een gezond alternatief zijn voor ongezonde suikerrijke voeding. Daar zijn veel twijfels over. Onderzoek laat zien dat zoetstof eenzelfde effect kan hebben als suiker. Mensen die lightproducten met kunstmatige zoetstoffen eten of drinken zouden vaker obesitas en suikerziekte (diabetes type 2) hebben.

Wetenschap en kunstmatige zoetstoffen

Specialisten van Harvard concluderen dat lightfrisdranken mogelijk geen gezond alternatief voor gesuikerde drank zijn omdat onderzoek niet éénduidig is. Ze ontraden kinderen expliciet de consumptie van kunstmatige zoetstoffen omdat het lange termijneffect onbekend is. Ook de Wereldgezondheidsorganisatie noemt in een advies over kindermarketing dranken met kunstmatige zoetstoffen ongezond. De Franse voedselautoriteit ANSES concludeert na een uitgebreide studie dat er geen overtuigend wetenschappelijk bewijs is voor beleid dat ertoe leidt dat suiker wordt vervangen door kunstmatige zoetstoffen. Beleid moet gericht op het minder zoet maken van producten in plaats van het vervangen van suiker door zoetstoffen.

De Gezondheidsraad heeft kunstmatige zoetstoffen expliciet ‘buiten de werkwijze van de commissie’ gehouden bij haar laatste herziening van de Richtlijnen Goede Voeding. Het Voedingscentrum spreekt over ‘wisselende beelden’ in onderzoek naar zoetstoffen en overgewicht. Als ‘het meest overtuigende bewijs’ van een mogelijk gunstig effect van zoetstoffen op gewichtsbeheersing geeft het centrum een meta-analyse van het International Life Sciences Institute (ILSI). Dit instituut wordt gefinancierd en geleid door voedingsbedrijven als Nestlé, Pepsico en Danone.

Volgens Foodwatch zijn de meeste onderzoeken die kritiek op kunstmatige zoetstoffen tegenspreken gefinancierd door de voedingsindustrie. Wetenschappers waarschuwden recent voor het gevaar van belangenverstrengeling rond onderzoek naar kunstmatige zoetstoffen dat gefinancierd is vanuit de voedingsindustrie.

Lees ook:

RIVM: ‘Minder zout in sommige voedingsmiddelen, suikergehalte daalt niet' (6 april 2017)

 

Altijd op de hoogte blijven?