ING signaleert tweedeling binnen de industriële sector

Uit cijfers van het Centraal Bureau voor Statistiek blijkt dat de totale productie van de Nederlandse industrie in november 2022 met -0,2 procent is gekrompen ten opzichte van het voorgaande jaar. Feitelijk is dit de eerste outputdaling in bijna twee jaar, maar volgens Gert Jan Braam, Sector specialist Industry van ING Sector Banking, is er meer te zeggen over deze jaar op jaar vergelijking. Hij signaleert een al langer dalende trend en een tweedeling binnen de sector en deelt de onderstaande analyse.

De gebruikelijke jaar op jaar vergelijkingen van de maandproductie is interessant maar er is meer over te zeggen. De ontwikkeling van het productieniveau van de industrie op basis van de seizoensgecorrigeerde dagproductie geeft meer inzicht. Hier zien we duidelijk dat de productiedaling in mei van 2022 is ingezet, niet lang na het begin van de oorlog in Oekraïne. De industriële productie is sinds april inmiddels met 5,5 procent gekrompen en de krimp versnelt in november. Ondanks deze dalende trend staat het productieniveau nog steeds op een hoog niveau, 8 procent boven het pré-corona volume.

Tweedeling en vooruitzichten

Als we de maand op maand ontwikkeling van de verschillende deelsectoren binnen de industrie vergelijken, vallen twee zaken op. Ten eerste: vrijwel direct na de start van de oorlog is de productiedaling in de energie-intensieve deelsectoren ingezet. Zo is de productie van de chemie in 2022 tot en met de maand november met 17 procent afgenomen. De productie van basismetaal en kunststofproducten viel met 13 procent en 9 procent terug. Producenten van basismaterialen zijn veelal actief op wereldmarkten en ondervinden daardoor hevige concurrentie vanuit werelddelen waar de energietarieven lang niet zo sterk zijn gestegen. Ten tweede: aan de andere kant van het spectrum staan deelsectoren als (overige) transportmiddelen, machinebouw en farma die tot en met november juist 14 procent, 12 procent en 6 procent productiegroei optekenden.

Deze duidelijke tweedeling tussen de deelsectoren als gevolg van energie afhankelijkheid zien we ook terug in de 2023 vooruitzichten voor de industrie als geheel (-1,5 procent), de technologische industrie (+1,5 procent) (hightech, machinebouw, automotive) en chemie (-5 procent).