LCA-methoden benadelen biologische landbouw

9 april 2020 Mark IJsendoorn Dan Meyers/Unsplash

Life Cycle-analyses die de milieuimpact van voedsel berekenen, maken gebruik meetmethoden die biologische landbouw structureel benadelen. Dat schrijven onderzoekers in het wetenschappelijke blad Nature Sustainability.

Life Cycle-analyses (LCA) zijn inmiddels beproefde manieren om bijvoorbeeld de milieuimpact van productieketens meetbaar te maken. Maar de methoden van veel van die analyses bevoordelen de intensieve landbouw, schrijven een aantal onderzoekers van onderzoekers van het Franse Nationale Instituut voor Landbouw, Voedsel en Milieu (INRAE). Biologische landbouw komt er vaak relatief bekaaid vanaf, omdat de analyses weinig rekening houden met factoren als biodiversiteit, bodemkwaliteit en de impact van pesticiden. Juist de problematiek waaraan biologische landbouw een positieve bijdrage levert, wordt onvoldoende meegenomen in LCA.

Per kilo of per hectare

Bovendien wordt bij LCA volgens de onderzoekers een zeer beperkt perspectief op landbouw gehanteerd. De indicatoren van een LCA, zoals waterverbruik, landgebruik, grondstofverbruik of uitstoot, worden berekend per kilogram product. Met andere woorden, met een LCA wordt eco-efficiëntie berekend. Intensieve landbouw komt daar relatief gunstig uit, omdat de opbrengst per hectare (of per hoeveelheid grondstof) daarbij ook om economische redenen al prioriteit heeft. Bij biologische landbouw is de opbrengst per hectare een stuk lager, waardoor die productiemethode lager scoort in LCA-analyses. Zou je de milieuimpact in kaart brengen per hectare land, dan zou dat een heel ander beeld geven, schrijven de onderzoekers.

Landgebruik

Het argument dat intensieve landbouw door de hogere opbrengst per hectare meer ruimte zou overlaten voor de natuur, gaat er bij de auteurs ook niet zomaar in. Wiskundig is er misschien weinig op aan te merken, maar de praktijk laat zien dat hogere opbrengsten (en dus inkomsten) juist leiden tot uitbreiding van bedrijven en dus van de landbouwgrond. Om die dynamiek in actie te zien hoef je alleen maar naar ons eigen voedselexporterende land te kijken.

Altijd op de hoogte blijven?