Door overaanbod op de Europese varkensvleesmarkt staat de opbrengstprijs inmiddels al ruim een half jaar onder druk, en voorlopig zijn er beperkte signalen voor herstel. De stabiele productieketen van varkensvlees in de EU is sterk afhankelijk van export en heeft ook nu weer moeite om te anticiperen op de sterk wisselende vraag. Aanpassingen van productievolumes zijn tot nu toe relatief beperkt en grote aanpassingen kosten tijd. De Rabobank licht het varkenshouderij probleem toe en de laatste ontwikkelingen hiervan.
In 2022 wordt verwacht dat de varkensvleesproductie in de 27 EU-landen en het VK met ten minste 0,5% krimpt ten opzichte van vorig jaar. Dit is nodig om de Europese markt weer meer in evenwicht te brengen. Uit gegevens blijkt dat de zeugenstapel in Denemarken met 2% daalde en in Duitsland met 7%. De versnelling in de afname van het aantal zeugen komt waarschijnlijk door de uitdagende marktsituatie als gevolg van uitbraken van Afrikaanse varkenspest in het land.
Export van varkensvlees daalt verder
Varkensvlees vanuit Brazilië zorgt voor meer concurrentie voor de Europese landen, met name voor Spanje. Dit heeft tot gevolg dat in de periode januari tot en met oktober 2021 er 56% minder varkensvlees geëxporteerd is naar China vanuit EU-landen en het VK ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar.
In het vierde kwartaal van 2021 was er weer een stijging, maar de varkensprijzen in China zijn de afgelopen weken opnieuw gedaald onder het kostprijsniveau. Dit betekent dat de zwakke vraag naar varkensvlees in het eerste kwartaal van 2022 blijft aanhouden. Meerdere factoren dragen bij aan een lager dan gebruikelijke vraag rond de Chinese feestdagen, zoals regionale afsluitingen in verband met de coronapandemie, landelijke quarantainemaatregelen en het verzoek van lokale overheden om niet te reizen tijdens het Chinese Nieuwjaar.
In 2022 verwacht de Rabobank een verdere groei in varkensvleesproductie in China, maar wel minder dan in 2021. Deze groei komt door een verbeterde productiviteit in de varkensstapel. Tegen de tweede helft van 2022 verwacht de bank dat de vraag naar varkensvlees geleidelijk herstelt, wat zal leiden tot een toenemende import.
Importverbod Italië
De recente uitbraak van Afrikaanse varkenspest bij wilde zwijnen in Noord-Italië kan leiden tot veranderingen in de handelsstromen binnen en buiten Europa. Zo kunnen er importverboden worden opgelegd op Italiaanse varkensvlees door andere landen. China, Japan en Taiwan hebben al een importverbod aangekondigd op Italiaans varkensvlees. De vleesverwerkingsindustrie van Italië is een belangrijke afzetmarkt van varkensvlees uit Nederland en Noordwet-Europa. Maatregelen door andere landen die de export van Italiaanse varkensvleesproducten beperken, kunnen dus gevolgen hebben op exportstromen vanuit Noordwest-Europa.
Sinds 1 januari 2022 heeft de VK grenscontroles op vlees uit de EU ingevoerd. Hierdoor verwacht de branche verstoringen in de export van varkensvlees vanuit de EU, in het eerste kwartaal van dit jaar. Al verwachten ze dat dit alleen een kortetermijneffect heeft op de Nederlandse varkensvleesexport.
Prijsdruk eerste kwartaal van 2022
De prijzen blijven in het eerste kwartaal van 2022 onder druk staan omdat het aanbod moet verminderen om de prijzen te verbeteren. De Rabobank verwacht dat lage opbrengstprijzen samen met hoge voerkosten de komende maanden zorgen voor een aanhoudende druk op marges.
Kansen en risico’s van de varkenshouderij
Op dit moment zijn er meerdere onderwerpen die belangrijk zijn voor de varkenshouderij. Als eerste liquiditeit: de varkenshouders moeten de verwachte ontwikkeling van hun liquiditeitspositie goed in beeld brengen. En daarbij ook rekening houden met het scenario waarbij prijsherstel langer duurt dan nu wordt verwacht. Daarnaast moeten varkenshouders denken aan stikstof, want uit het nieuwe regeerakkoord blijken hoge ambities om gebiedsgericht stikstofdeposities te verlagen. Ook al is de uitwerking nog niet concreet, het is goed om alvast rekening te houden met de impact op het bedrijf en eventueel te nemen strategische beslissingen. Tot slot speelt de Afrikaanse varkenspest, en aandacht voor preventie is essentieel. Het invullen van de AVP-preventiescan op de site van Vitale Varkenshouderij kan hierbij helpen.
Bron: Rabobank
Dit artikel verscheen eerder op: Vleesmagazine