Rabobank: ‘Oorlog Oekraïne raakt de hele Nederlandse voedselketen’

7 maart 2022 Redactie Food

Beeld: Unsplash

De oorlog tussen Rusland en Oekraïne heeft een negatieve impact op nagenoeg de hele Nederlandse foodsector, niet alleen op de graanprijzen, schrijft Rabobank. Analisten van Rabobank verwachten dat de handel met Oekraïne, Wit-Rusland en Rusland lang verstoord zal zijn.

Met name de afhankelijkheid van (Russisch) gas weegt zwaar op onze economie en inflatieverwachtingen. Oekraïne, Rusland en Wit-Rusland hebben niet alleen gas maar ook vooraanstaande posities op belangrijke agri-grondstof markten. Oekraïne is naast een belangrijke exporteur van graan ook een grote exporteur van voermais, zonnebloemolie en -meel en kunstmeststoffen. Door het conflict lopen ook de prijzen van deze agri-grondstoffen hard op.

Gasgebruikers

Een groot deel van de voedselverwerkende industrie zijn afhankelijk van gas voor het opwarmen van kassen, het invriezen van producten of juist het verhitten of bakken daarvan. Sinds de invasie van Oekraïens grondgebied is de gasprijs met 90 procent gestegen tot 320 dollar per vat equivalent. De extra kosten door de hogere gasprijs lopen voor energie-intensieve gebruikers al snel op tot miljoenen euro’s per jaar.

Bakkers

Met name broodbakkers en koekproducenten hebben naast de stijgende gasprijs ook te maken met de graanprijs. Die is in een week tijd omhooggeschoten met ruim 25 procent naar 361 euro per ton. Oekraïne en Rusland zijn samen goed voor ongeveer 30 procent van de wereld-exportmarkt voor graan. Bakkers ontkomen dus niet aan de hogere graanprijzen om feitelijke leveringen zeker te stellen. Als de oorlog onverhoopt langer gaat duren dan zes maanden, de sancties effectief blijken en de Zwarte Zee-havens gesloten blijven, kan de graanprijs verdubbelen ten opzichte van de prijs van afgelopen januari naar 550 euro per ton.

Voermais

Nederland haalt normaal gesproken jaarlijks ongeveer 3,7 miljoen ton voermais uit Oekraïne. Dat is ruwweg 60 procent van alle voermais die we importeren. Sinds de invasie is de prijs voor voermais met 14 procent gestegen naar 304 euro per ton. De hogere voerprijzen hebben een grote impact op varkens- en pluimveehouders. De pluimveemarkt is momenteel waarschijnlijk krap genoeg om een groot deel van de kostenstijging door te belasten aan de afnemers.

Verwachtingen

Als de oorlogshandelingen en sancties langer aanhouden heeft dat inpact op de handelsstromen. Als de havens in de Zwarte Zee bijvoorbeeld gesloten blijven kan in het derde kwartaal, vóór het graan wordt ingezaaid, de discussie over food versus feed versus fuel weer losbarsten. Het kan ook zijn dat China nadrukkelijker partij kiest voor Rusland. Dat heeft mogelijk gevolgen voor de varkens- en melkveeketens. Zelfs een positieve uitkomst kan een verstoring van handelsstromen betekenen als Oekraïne volwaardig lid van de EU wordt.

Bron: Rabobank

Altijd op de hoogte blijven?