Skal ‘geschokt’ maar wil verder nu niets zeggen over opgerakelde fipronilaffaire

19 juni 2018

Afgelopen weekend bracht Foodwatch naar buiten dat "bij ruim 60 biologische ei-bedrijven meer dan 15 soorten niet toegelaten ontsmettings- en bestrijdingsmiddelen zijn gebruikt". Ondanks controles door certificeringsinstantie Skal. Binnen- en buitenlandse media brachten het nieuws prominent. Vandaag kwam Skal met een verklaring. De organisatie zegt 'geschokt' te zijn, maar wijst de nalatigheid die Foodwatch Skal verwijt af. Verder onthoudt de certificeerder van de biologische sector zich van commentaar tot de Commissie Sorgdrager met haar rapport over de fipronil-affaire komt.

Door Cécile Janssen - Foodlog

Foodwatch vroeg bij de biologische toezichthouder Skal honderden inspectierapporten op, op grond van de Wet Openbaarheid Bestuur. De inspectierapporten dateren uit de periode januari 2016 tot februari 2018, dus van voor en na de fipronilcrisis. Nadat de NVWA eind juli 2017 honderden bedrijven "blokkeerde, waaronder ook biologische, heeft Skal bij die geblokkeerde bedrijven 'gerichte inspecties' uitgevoerd, "waarbij toen pas in de administratie van de boeren talloze facturen werden gevonden waar Dega16 en vele andere niet toegestane middelen in werden genoemd", schrijft Foodwatch.

Foodwatch: “Wij schrikken hiervan. Foodwatch heeft sterk de indruk dat Skal haar controlerende taak niet goed uitvoert. De consument is hiervan de dupe. Als je bewust kiest voor een duurder maar duurzamer biologisch product, moet je er van uit kunnen gaan dat je krijgt waarvoor je betaalt. Hier moet de Tweede Kamer de verantwoordelijke minister Schouten scherp over aan de tand voelen. Als de controle niet verbetert, is het wachten op een volgend voedselschandaal.”

Skal kwam 18 juni met een verklaring:

Skal heeft geschokt kennisgenomen van de berichtgeving in de media op 16 juni.

De suggestie uit de berichtgeving dat er sprake zou zijn van grootschalig illegaal gebruik van bestrijdingsmiddelen in de biologische pluimveebedrijven is onjuist. Biologische bedrijven die slachtoffer zijn geworden van ChickFriend zijn door de NVWA geblokkeerd. Eieren met een te hoge concentratie fipronil zijn daarna niet meer op de markt gekomen.

Skal is het volledig oneens met de suggestie dat als de Skal-inspecteurs hun werk beter hadden gedaan, het met de fipronil niet tot zo’n schandaal was gekomen. Skal had de fipronilcrisis graag beperkt, of nog beter: voorkomen. Het gebruik van fipronil door Chickfriend heeft ontzettend veel leed veroorzaakt. Echter, de niet-toegestane toevoeging van fipronil was ook voor Skal onbekend en niet waarneembaar. 

Skal heeft wel op een aantal punten de aandacht verscherpt. Zo wordt tijdens de inspecties aandacht besteed aan het juist geregistreerd zijn van reinigings-en ontsmettingsmiddelen. Ook werkt Skal met de NVWA aan verbetering van de onderlinge samenwerking om in de toekomst sneller op te kunnen treden. Om het voor de biologische pluimveehouders duidelijker te maken welke middelen voor stalontsmetting en bestrijding van bloedluis ze kunnen gebruiken, ontwikkelt Skal samen met CTGB een lijst waarop de productnamen staan van geregistreerde middelen. 

Skal zal geen verdere mededelingen doen dan na het uitkomen van het rapport van de Commissie Sorgdrager.

Skal wekt met de formuleringen de indruk dat verwarring over de categorieën waarin middelen zijn ingedeeld, bij foodwatch tot de constatering hebben geleid dat boeren niet toegestane middelen hebben gebruikt. Zo mogen bepaalde middelen niet worden gebruikt ter bestrijding van bloedluis, maar bijvoorbeeld wel als voedingssupplement. Rond Dega16 speelde vorig jaar de vraag of het middel als etherische olie gebruikt mocht worden als biocide ter bestrijding van bloedluis. Voor bekend werd dat het middel fipronil bevatte, gold het immers als een etherische olie voor het reinigen van stallen. Als bestrijdingsmiddel mocht het niet gebruikt worden, oordeelde het Ctgb desgevraagd. Voorstelbaar is dat Dega16 als reinigingsmiddel op basis van alleen etherische oliën wel gebruikt mocht worden.

Altijd op de hoogte blijven?