Stop de ‘gezonde’ nep op verpakkingen met tegenstrijdige reclame

6 februari 2018

De Europese consumentenorganisatie BEUC roept de Europese Unie op om 'eindelijk' eens werk te maken van de invoering van voedingsprofielen op verpakkingen. Dat moet het einde inluiden van misleidende gezondheids- en voedingsclaims op voedselverpakkingen.

Door Annika de Jong - Foodlog

'Vitamine C verhoogt uw immuunsysteem'; '70% minder vet'; 'rijk aan calcium' en 'rijk aan vezels en vitamine D'. Het schreeuwt van verpakkingen die behalve suiker, zout en vet weinig voedingswaarde hebben. Ze moeten gezonder lijken dan ze in werkelijkheid zijn en misleiden consumenten, vindt de Europese consumentenorganisatie BEUC. Europa moet optreden, vindt de Europese consumentenbond.

“Wie verwacht er nu dat ontbijtgranen die rijk zijn aan ijzer en calcium, eigenlijk voor één derde uit suiker bestaan? Onze leden vonden in de heel Europa grote aantallen van dit soort claims die suikerrijke of vetrijke producten vermommen als gezonde opties. Dit is onacceptabel”, aldus directeur-generaal Monique Goyens van BEUC.

9 jaar in de wacht

In 2006 kondigde de EU al aan met voedingsprofielen te komen. De bedoeling was de profielen in 2009 te publiceren, maar zover is het nooit gekomen. Daarom vindt de consumentenkoepel het hoog tijd dat Europa zijn belofte nakomt.

De voedingsprofielen moeten consumenten een duidelijk beeld geven van producten, met zowel de voor- als nadelen. Per product moeten voedingsprofielen op het etiket aangeven hoeveel vet, suiker en zout het bijvoorbeeld maximaal mag bevatten. Worden die gehaltes overschreden, dan mag de fabrikant niet langer claims op de verpakking plaatsen die suggereren dat het product gezond zou zijn. De voedingsprofielen zijn dus niet te vergelijken met bijvoorbeeld stoplicht-codes, maar moeten duidelijk maken of een gezondheidsclaim gerechtvaardigd is. In de praktijk is het gebruik van de profielen op een reclameachtige manier duidelijk. Als een ingrediënt (bovengemiddeld) 'veel' van iets bevat moet het ook benoemen of het (bovengemiddeld) veel zout, trans- of verzadigd of suikers bevat. Dat levert een tegenstrijdige reclameboodschap op. Een voorbeeld spreekt boekdelen:

beucc-choc-pops-300x255

Rapport

De Europese consumentenkoepel voert de campagne voor de profielen met 11 van haar leden. Samen met de Belgische consumentenorganisatie Test Aankoop lanceerde BEUC eind januari in Brussel de campagne voor de hernieuwde aandacht voor de voedingsprofielen. De Consumentenbond - ook lid van het BEUC - doet niet actief mee met de campagne, maar laat ons wel weten het initiatief "volledig te steunen, net als alle 30 BEUC leden". De prioriteiten van de Nederlandse bond liggen op dit moment bij andere campagnes, zodat die er nu niet actief mee naar buiten treedt.

Naar verwachting komt de Europese Commissie dit voorjaar met een rapport over de invoering van de profielen. Dat kan nog lastig worden, want in 2016 sprak een ruime meerderheid van het Europees Parlement zich uit tegen de voedingsprofielen. De Europarlementariërs waren de ernstige en aanhoudende problemen bij de implementatie meer dan beu en vrezen een marktverstorende werking van de profielen.

Belgische voedingsindustrie

Nu BEUC de voedingsprofielen opnieuw op de agenda zet, laat de Belgische voedingssector weten niet al bij voorbaat nee te zeggen tegen de voedingsprofielen. "Wij begrijpen dat de consument transparantie en houvast nodig heeft", zegt woordvoerder Nicholas Courant van de federatie van de Belgische voedingsindustrie FEVIA tegen de VRT. "Alleen moeten die voedingsprofielen gebaseerd zijn op wetenschappelijke inzichten. Wij hebben eerder het gevoel dat de consumentenorganisaties bepaalde producten verdacht willen maken. Dergelijke vooroordelen mogen niet meespelen."

*Foto:  Alnatura, press office, Wikimedia

Altijd op de hoogte blijven?