Teff ten prooi aan Drentse biopiraterij

16 augustus 2018

Het wordt ‘biopiraterij’ genoemd, het aan de haal gaan met en patenteren van al lange tijd geproduceerde agrarische producten. Zo hebben Nederlanders patent op een 5.000 jaar oud Ethiopisch graan.

Door Huib Stam – Foodlog

Twee Drentse ondernemers, Jans Roosjen en Hans Turkensteen, kochten in 2003 een lading zaad van de Ethiopische graansoort teff en vroegen patent aan voor een ‘meelmengsel omvattende teffmeel’ en voor de ‘verwerking van nagerijpt teffmeel’. De Volkskrant zocht het verhaal uit.

Teff is een graansoort met een zeer fijne korrel, rijk aan mineralen en eiwitten, maar glutenvrij. In Ethiopië wordt er al 5.000 jaar injera van gemaakt, een traditionele pannenkoek. De Drentse ondernemers zagen in teff de nieuwe quinoa en lieten het door boeren in de buurt telen. Nu wil de Ethiopische regering een eind maken aan die patenten, en maakte daartoe een zaak aanhangig bij het ICC Hof van Arbitrage in Parijs, dat oordeelt over zakelijke geschillen.

Volgens Bert Visser van de non-profit organisatie Oxfam Novib levert het problemen op voor de Ethiopische export: “In Ethiopië blijven ze teff gebruiken om hun nationale gerecht te maken, maar het gaat vooral om de mogelijkheden voor de export. Producten die Ethiopië namelijk wil exporteren, zijn in strijd met het patent.”

Roosjen zou de afspraken met de Ethiopische regering hebben geschonden, maar zegt tegen de Volkskrant dat het allemaal een misverstand is. Hij heeft Ethiopië nooit het teff willen afnemen. Het ging hem alleen om nieuwe toepassingen van teff, zoals het bakken van brood.

Als Ethiopië in het ongelijk wordt gesteld, duurt het tot 2024 voordat de patenten verlopen.

*Foto: Farmer winnowing tef in Bochessa, Ethiopia, Ryan Kilpatrick, Flickr

Altijd op de hoogte blijven?