'Thermische desinfectie werkt best tegen resistentie'

17 januari 2017

Resistentie van bacteriën vormen steeds meer een probleem. Om resistente bacteriën in de keten te voorkomen, kan de voedingsmiddelenindustrie beter kiezen voor thermische dan voor chemische desinfectie. Thermische desinfectie is zelfs de enige manier om de kringloop van resistentie te kunnen onderbreken. Dat zegt IJsbrand Velzeboer van Scienta Nova.

Hij reageert hiermee op recente onderzoeken naar resistentie van bacteriën. Zo kwam onder meer recent een onderzoek naar buiten dat gebruikelijke desinfectiemethodes in de voedingsmiddelenindustrie kunnen leiden tot resistentie van bacteriën die hersenvliesontsteking kunnen veroorzaken.

Volgens Velzeboer ligt de oorzaak van de resistentie wellicht bij gebruikte (bio)chemische desinfectiemiddelen. In de voedingsmiddelenindustrie worden volgens hem vooral quaternaire ammoniumverbindingen (quads), chloorverbindingen, waterstofperoxide en alcohol gebruikt.

Chemisch of thermisch

Chemische desinfectie is in zijn ogen echter vrijwel onmogelijk in omgevingen waar gebruik wordt gemaakt van kunststofdelen. Dit komt door het waterafstotende karakter van kunststoffen en de capillaire ruimtes in de verbindingsschakels, waar volgens hem ongetwijfeld bacteriën in zitten.

“Totale demontage of thermische desinfectie zijn de enige manieren die hier op zijn plaats zijn.” Een thermische desinfectie werkt juist als overal in de procesinstallatie gedurende 30 minuten een temperatuur van 115 graden Celsius wordt bereikt, stelt hij.

Bij een goed hygiëneprotocol dient volgens hem periodiek zo’n sterilisatie plaats te vinden. “Dit is lang niet overal mogelijk, natuurlijk. Het minste wat gedaan kan worden is regelmatig de chemische desinfectans te wisselen. In heel veel schoonmaakplannen is dit nog totaal onbekend.” Voor procesinstallaties ziet hij reiniging met SIP (Steaming in Place) als ideaal.

Hygiënisch ontwerp

Ander mogelijkheid om bacterieresistentie te voorkomen ligt in het hygiënisch ontwerp van de machines. Belangrijk is om na te gaan of er geen 'verstopplaatsen' zijn, zoals cold spots en herbesmettingsbronnen. “Verder dienen alle materialen en machines die in contact komen met voedingsmiddelen steriliseerbaar te zijn en bestand tegen een temperatuur van 115 graden Celsius.”

Velzeboer is blij met initiatieven als EHEDG, die een soort standaard gemaakt heeft voor losse apparaten en appendages. “Vanuit de Metaalunie wordt een initiatief ontwikkeld vanuit de HDN systematiek (hygienic design network) om het stuk microbiologische kennis te combineren met de NEN 1672 norm en EHEDG. Zo wordt een belangrijke oorzaak van bacterieresistentie weggenomen." Hij geeft aan dat hiervoor ook een speciale opleiding is ontwikkeld.

Lees ook:

Altijd op de hoogte blijven?