Te veel ‘slecht’ cholesterol (LDL) heeft een negatief effect op artrose. Dat blijkt uit onderzoek in gewrichten van muizen dat Wouter de Munter van het Nijmeegse Radboudumc heeft verricht. Het onderzoek geeft volgens hem een nieuwe kijk op het ontstaan van artrose en biedt mogelijke aangrijpingspunten voor therapieën.
LDL-cholesterol kan beschadigd raken door een reactie met zuurstof (oxideren). Verhoogde waarden van dit beschadigd LDL zet omliggend weefsel aan tot het maken van stoffen die zorgen voor schade, botvergroeiingen en ontsteking in het gewricht.
Bekend was al dat dit LDL schade veroorzaakt aan de bloedvatwand, waardoor hart- en vaatziekten kunnen ontstaan. Maar nu blijkt uit dit onderzoek dat het ook in gewrichten op dezelfde manier tot schade kan leiden.
Reumatische aandoening
Artrose is een reumatische aandoening waarbij kraakbeen in de gewrichten dunner en zachter wordt. Dit geeft een pijnlijk en stijf gevoel in de gewrichten tijdens beweging.
Hoewel eerst gedacht werd dat gewrichtsslijtage de oorzaak is, wordt steeds duidelijker dat ook ontstekingsprocessen en stoffen die daarbij vrijkomen, bijdragen aan de ernst van artrose.
Daarnaast groeit bewijs dat er een verband is tussen hoge cholesterolwaardes en ontstekingsziekten. Wouter de Munter onderzocht daarom de rol van cholesterol bij artrose in muizen.
Geoxideerd LDL
Om te ontrafelen welke vorm van LDL artrose veroorzaakt, injecteerde De Munter LDL of geoxideerd LDL in het gewricht van muizen. De Munter: “Zodra LDL zich opstapelt, kan het oxideren. We zagen dat voornamelijk geoxideerd LDL zorgt voor verschijnselen van artrose, en niet LDL.”
De Munter bekeek muizen die een cholesterolrijk dieet kregen en muizen die van nature hoge cholesterolwaardes hebben. Beide muizen ontwikkelden extra botvorming in het door artrose aangedane gewricht, wat leidt tot pijn en functiebeperking van het gewricht.
Bepaalde afweercellen, macrofagen, bleken verantwoordelijk voor de extra aangroei van bot. Toch lijkt het er volgens De Munter op dat ándere cellen de ontsteking en kraakbeenschade veroorzaken onder invloed van geoxideerd LDL.
‘Ook voor mens’
“We hebben sterke aanwijzingen dat het in de mens op eenzelfde manier werkt.” Voor artrose is nog geen genezing gevonden, maar het onderzoek geeft mogelijke aangrijpingspunten voor therapieën.
Vervolgonderzoek richt zich op de manier waarop macrofagen of andere cellen geoxideerd LDL opnemen. “Als we precies weten welke receptoren de cellen daarvoor gebruiken, kunnen we misschien lokaal de opname van geoxideerd LDL remmen. Daarmee beperk je schade in het gewricht.”
Munter is op 12 januari gepromoveerd op zijn onderzoek naar cholesterol en artrose in muizen. Het onderzoek staat onder leiding van dr. Peter van Lent en wordt gefinancierd door het Reumafonds.
Lees ook:
- ‘LDL-cholesterolverlager met sterallures' (26 maart 2014)
- LDL-claim Health Concern uit Utrecht afgewezen (18 juli 2012)
- Twee weken volkoren verlaagt LDL al (17 mei 2010)
- Leverontsteking door cholesterolrijke voeding (15 maart 2010)