Gezondheidsrisico's door blootstelling aan titaniumdioxide nanodeeltjes via onder meer voeding (E171) kunnen niet helemaal worden uitgesloten. Dat stelt het RIVM. Het instituut beveelt nader onderzoek aan, om een beter beeld te krijgen van de kans op effecten na langdurige blootstelling.
Titaniumdioxide is een poedervormige witte kleurstof die mensen vooral binnenkrijgen via tandpasta (kleine kinderen die dit doorslikken), snoep, koffiecreamer, bak- en taartdecoratieproducten en witte sauzen.
Additief
Bij voedingsmiddelen staat titaniumdioxide op de ingrediëntenlijst vermeld als additief E171 of als titaniumdioxide. Op tandpasta staat het aangeduid als CI 77891.
Voor titaniumdioxide is geen grens gesteld aan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADI).
Een klein deel van de slecht oplosbare titaniumdioxidedeeltjes in dit witte poeder zijn kleiner dan 100 nanometer. Daarmee worden ze als nanodeeltjes beschouwd.
Nanodeeltjes; ander gedrag
Van zeer kleine deeltjes, zoals nanodeeltjes, is tegenwoordig bekend dat ze zich anders kunnen gedragen dan de grotere deeltjes van dezelfde chemische stof. De kleine deeltjes hebben een relatief groot oppervlak en kunnen daarmee mogelijk toch reactief zijn en toxiciteit veroorzaken. Ook kunnen ze op andere plaatsen in het lichaam terechtkomen.
Onderzoek
Daarom heeft het RIVM, in opdracht van de NVWA, gekeken naar mogelijke gezondheidseffecten van deze titaniumdioxide nanodeeltjes.
Het RIVM schatte eerst hoeveel de Nederlandse consument aan titaniumdioxide en titaniumdioxide nanodeeltjes binnenkrijgt via voeding, voedingssupplementen en tandpasta.
Daarna heeft het RIVM een risicobeoordeling uitgevoerd waarbij de concentratie titaniumdioxide nanodeeltjes in de lever van de mens is geschat.
Dit werd vergeleken met de concentratie waarbij in de lever van proefdieren nadelige effecten werden gevonden. In de schattingen is ook de stapeling van deze deeltjes in de tijd meegenomen.
Nadelig effect op de lever?
Op basis van dit onderzoek, en rekening houdend met verschillen tussen mens en dier en gevoelige groepen mensen, blijkt dat levereffecten niet kunnen worden uitgesloten, aldus het RIVM. Om een beter beeld te krijgen van de kans op effecten na langdurige blootstelling (zoals bij voeding), wordt verder onderzoek aanbevolen.
Efsa: andere conclusie
Efsa heeft in september 2016 ook E171 beoordeeld en gekeken naar de nanodeeltjes, mede op basis van de resultaten van het RIVM-onderzoek. Efsa concludeert echter dat bij het huidige gebruik en op basis van de huidige informatie er geen reden tot zorg is.
Volgens het RIVM komt het verschil tussen deze twee conclusies doordat het RIVM in de risicobeoordeling op een andere manier rekening houdt met de stapeling van titaniumdioxide nanodeeltjes in organen gedurende een mensenleven.
Lees ook:
- Luteoline in nanodeeltjes remt tumoren (13 januari 2014)
- FDA: producten nanodeeltjes extra testen (24 april 2012)
- Kerstdiner in blingbling (10 december 2010)